Atatürk 28 Haziran 1933 yılında Ankara Atatürk lisesine gerçekleştirdiği ziyaret esnasında okulun bitime sınavlarında komisyona katılmış ve burada başarılı bulduğu bir öğrenciyi devlet bursuyla yurt dışında eğitime göndermiştir.
Mustafa Kemal Atatürk 28 Haziran 1933 tarihinde Salih Bozok ve Reşit Galip’le birlikte Ankara Atatürk Lisesine bir ziyaret gerçekleştirir. Atatürk kendisini görünce büyük sevinç yaşayan öğrencileri selamladıktan sonra okula girer.
Ankara Atatürk Lisesinde o gün bitirme sınavları olduğunu öğrenen Atatürk, sınav komisyonuna katılmak ister ve sınav komisyonuna dahil olur. Öğrenciler teker teker komisyon karşısına çıkar ve soruları yanıtlamaya başlar.
ATATÜRK’ÜN DEVLET BURSUYLA YURT DIŞINDA OKUTTUĞU ÖĞRENCİ KİMDİR?
Öğrencilerden Aydın Sayılı komisyon karşısında diğer öğrencilerden daha uzun süre kalır. Dışarıda bekleyen öğrenciler içeride olanları çok merak ederken Aydın Sayılı bizzat Atatürk tarafından sınava tabi tutulur. Atatürk bütün derslerden Aydın’a sorular sorar ve sonrasında yanında bulunan Reşit Galip’e dönerek Aydın Sayılı’nın çok zeki bir öğrenci olduğunu dile getirip, “Kendisini yurt dışına tahsile yollayalım” der.
Bir sonraki gün Aydın makama çağrılır ve bizzat Atatürk tarafından yazılmış olan gurur mektubu kendisine verilir. Aydın Atatürk’ün isteği ve devlet bursuyla yurt dışına gönderilir.
AYDIN SAYILI KİMDİR?
2 Mayıs 1913 tarihinde dünyaya gözlerini açan Aydın Sayılı, ilköğretimini İstanbul’da tamamladıktan sonra ortaöğretimini ve lise eğitimini Ankara’da tamamladı. Ankara Atatürk Lisesinde bitirme sınavında bizzat Atatürk tarafından imtihan edilmesiyle yurt dışında eğitim görme ve burs alma imkanı kazandı.
Aydın Sayılı, Atatürk tarafından aldığı burs ve gurur mektubu sayesinde Harvard Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesine kaydını yaptırdı. Üç yıl eğitim gördükten sonra fizikten master derecesi almayı başardı. Sonrasında bilim tarihi eğitimine başladı. 1942 yılında yazmış olduğu “İslam Dünyasında Bilim Kurumları” başlıklı tezi ile Harvard Üniversitesi’nden doktora derecesini aldı. Bu doktora, dünya çapında bilim tarihi alanında verilen ilk doktora derecesi olarak bilinir.
Vatanına 1943 yılında döndüğü zaman Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü’nde göreve başladı.
Bilim tarihi alanında 1946 yılında doçent olan Sayılı, 1952 yılında profesör oldu. 1958’de ise Ordinaryüs Profesör unvanını aldı.
1983 yılında Atatürk Kültür Merkezinin kurucu başkanlığını yaptı, bu görevi 10 yıl boyunca sürdürdükten sonra 1993 yılında emekli oldu.
Atatürk Kültür Merkezi adına “Erdem” dergisinin çıkarılmasında öncülerden oldu.
Ord. Prof. Dr. Aydın Sayılı, 15 Ekim 1993’te hayatını kaybetti.
Sayılı’nın dünya çapında taşıdığı ün, bilim dünyasına ve Türk Bilim Tarihi’nin gelişmesine verdiği desteklerden dolayı 1 Ocak 2009 da piyasaya sürülen yeni banknotlardan 5 Türk Lirası Banknotlarına resmi konularak onurlandırıldı.
ORD. PROF. DR AYDİN SAYILI’NIN ALMIŞ OLDUĞU ÖDÜLLER
Kopernik Madalyası (1973)
TÜBİTAK Hizmet Ödülü (1977)
İstanbul Üniversitesi Üstün Hizmet Ödülü (1981)
UNESCO Genel Merkezi tarafından Pandit Nahru Ödülü (1990)
Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri sahipleri Meslek Birliği (İLESAM) tarafından Hizmet Şeref Ödülü (1993)
